NGÔ
QUYỀN
(Ngô
Vương)
Ngô Quyền sinh ngày 12-3-898,
ở tại Đường Lâm (Ba Vì - Hà Tây), cha là Ngô Mân một Hào trưởng có
tài đức. Ngô Quyền thông minh, văn võ song toàn, được Dương Đình Nghệ gả con
gái là Dương Thị Ngọc và cho cai quản đất Ái Châu (Thanh Hóa). Nhà Hán có con
là Vạn Vương Hoằng Thao, đưa quân sang xâm lược nước ta, Ngô Quyền đã
nhanh chóng tập hợp lực lượng, đem quân giết
tên phản bội là Kiêu Công Tiễn và đón đánh
quân Nam Hán.
Để đánh thắng quân Nam Hán, lợi dụng thủy triều lên xuống ông cho bố trí một trận
địa cọc nhọn bịt sắt, cắm xuống
lòng sông Bạch Đằng. Khi chiến thuyền
của giặc hùng hổ tiến vào sông Bạch Đằng, quân ta nhử cho giặc vượt qua
trận địa cọc, đợi cho nước thủy triều xuống,
đánh trước mặt và hai bên bờ sông làm cho thuyền giặc tháo chạy va vào cọc nhọn bịt sắt bị đắm chìm gần hết. Thái tử Hoằng Thao chết
tại trận, quân ta đã tiêu diệt toàn bộ quân Nam Hán.
Sau chiến thắng vang dội
trên sông Bạch Đằng, Ngô Quyền
lên ngôi vua, đóng đô ở Cổ Loa (Hà Nội), mở ra một kỷ nguyên mới dựng nền
độc lập tự chủ, tức là đặt nền móng cho
một quốc gia độc lập, Ngô Quyền làm vua
từ năm 939 đến 944 thì mất.
Tóm tắt theo niên biểu Lịch sử Việt Nam
(Nhà
xuất bản Văn hóa Thông tin Hà Nội 1996)